Elektronik sağlık bilgi sistemlerinin bir amacı da bireylere kendi sağlık verilerine erişim imkanı sunarak, tıbbi karar ve süreçlerinde  etkinliklerini artırmak, kendi sağlık durumlarına ilişkin daha çok sorumluluk almalarını sağlanmak ve sonuçta verilen tıbbi bakım kalitesini yükseltmektir. Burada kritik soru hastaların kendi verilerine erişme ve tıbbi bakım süreçlerinde etkin olma konusunda ne düşündükleri ve istedikleridir.

ABD’de 2013 yılında yapılan bir anket çalışmasında elde edilen bulgular kullanılarak bu durum araştırılmıştır.

• 2013 yılında tıbbi problemlerine ilişkin çözüm arayan hastaların 1/3 kadarı sağlık kayıtlarına erişimde eksiklikler yaşadığını ifade etmektedir. Bu kapsamda farklı sağlık hizmet sağlayıcılarının diğerlerinden kendi verilerini almaması ve buna bağlı olarak tıbbi hikayelerin tekrar alınması, randevuya test sonuçlarının getirilmek zorunda olunması gibi problemler dile getirilmektedir.

• Sağlık verilerine erişebilenlerden yaklaşık yarısı (%46) eş zamanlı sağlık bilgisini son bir yıl içerisinde en az bir defa görüntülemiştir. Bu kitlenin çevrim içi erişim sıklığı da değişmektedir. Son bir yılda bu kitlenin %21’i 1-2 defa, %15’i 3-5 defa , %10 kadarı ise 6 defa ve fazla sayıda kendi sağlık verilerine erişmiştir.

• Son bir yıl içerisinde verilerine erişen bireylerden, %73’ü bu verileri kendi sağlık durumlarını takip etmek için kullanmış, %44’ü bir başkası (sağlık hizmet sağlayıcı veya aile bireyi) ile paylaşmış, %39’u bilgisayarına yada bir aygıta kaydetmiş, %11’i bir uygulama yada kişisel sağlık kayıt sistemine göndermiş, %10 kadarı da bu kayıtlardaki hataların düzeltilmesini istemiştir.

• Sağlık kayıtlarına erişen bireylerden %60’ı bu kayıtları çok  yararlı, %28’i biraz yararlı bulmuş, %7’si de yararlı bulmadığını ifade etmiştir.

• Kendisine erişim imkanı sunulmakla beraber, bunu kullanmayan bireylerin %74’ü bunu kullanmaya ihtiyaç hissetmediğini, %28’i güvenlik ve mahremiyet kaygılarını, %23’ü internet erişimi bulunmadığını, %16’sı ise web sitesinin kullanım zorluğunu gerekçe göstermiştir.

• ABD genelinde, neredeyse %70’lik kesim kendi sağlık kayıtlarına güvenli şekilde erişimin çok önemli yada biraz önemli olduğunu ifade etmektedir. Halihazırda sağlık kayıtlarına erişen kişilerin çoğu, erişim imkanı olduğu halde bir sebepten erişemeyenlerin de %62’si bu imkanın çok önemli yada biraz önemli olduğunu kabul etmektedir.

Bu bulgular, ABD’de bilgi sistemlerine dayalı dönüşümün ilk dönemlerinde bile bireylerin bireysel sağlık kayıtlarına erişimi önemsediğini göstermektedir. Ancak, bu rakamların ve ilgili parametrelerin farklı ülkelerde ve kültürlerde farklılık gösterebileceği unutulmamalıdır.

Kaynak: 

Vaishali Patel, PhD MPH, Wesley Barker, MS, Erin Siminerio, MPH, ONC Data Brief, No. 20, September 2014, Individuals’ Access and Use of their Online Medical Record Nationwide