İbn-i Sina ve kişiselleştirilmiş tıp

Avicenna’s Medicine — A New translation of the 11th-Century Canon with Practical Applications for Integrative Health Care adlı kitap Temmuz 2013 tarihinde yayımlanmıştır. Kitabın yazarları Mones Abu-Asab (PhD, National Institutes of Health’de kıdemli bilim adamı), Hakima Amri (Doç.Dr. Biyokimya , Hücresel ve Moleküler Biyoloji Bölümü), Marc Micozzi (MD, PhD, Georgetown University Medical Center’da Farmakoloji ve Fizyoloji alanlarında  misafir Prof.).’dir.

El Kanun fit-Tıb (Canon of Medicine) yada kısaca Kanun (Qanun) İbn-i Sina tarafından 11. yüzyılda yazılmış bir tıbbi referans kitaptır. İbn-i Sina’nın çalışmaları tıbbı deneysel gözlem, nesnellik ve rasyonellik üzerinde kurgulamakta, kişiselleştirilmiş tıbba ilişkin uygulama modeli sunmaktadır. Kanun’da sağlığa kavramına ilişkin olarak; taze-temiz hava, su ve gıda, hareket ve dinlenme, uyku ve uyanıklık, yeme ve fiziksel aktivite ile sağlıklı zihinsel durum olmak üzere temel gereksinimler ifade edilmektedir. Bunlar günümüzde de koruyucu tıpta sağlıklı yaşamın ön koşulları olarak kabul edilmektedir. Ek olarak, ırk, cinsiyet, yaş ve coğrafi konum sağlık bileşenleri olarak ileri sürülmüştür.

Avicenna’s Medicine adlı kitapta, İbn-i Sina’nın Kanun adlı kitabındaki metinleri kişiselleştirilmiş tıp ve sistem biyolojisi açısından yorumlamaktadır.  Yazarlar, çalışmalarının sistem tıbbi konusunda bir paradigma sağlayacağını ileri sürmektedirler. Bu kitapta, yazarlar vücudun dört temel salgısı (humor) ve mizacını (temperament) modern tıbbi terminoloji diline tercüme etmektedirler. Salgılar protein, yağ, organik asit ve diğer makromoleküller gibi biyomoleküllere, mizaçlar ise hücre ve dokularda enerji üretimi ve sıvı dengesi gibi günümüzde homeostasis ve allostasis olarak ifade edilen kavramlara karşılık gelmektedir.

Geçmiş kültür ve uygarlıkların bilimsel paradigmalarının mevcut terminoloji ve paradigma ile örtüştürülmeye çalışılması zorlama olsa da, bütüncüllük ve bireyselleştirilmiş tıp yaklaşımının tıpta sürekliliğini vurgulaması açısından değerli bir çalışma…

Kaynak: Avicenna’s Medicine, Medical Xpress, 24 October 2013.

Yorum yapabilmek için kayıtlı kullanıcı olmanız gerekmektedir. Giriş